ਐਂਟਰਟੇਨਮੈਂਟ ਡੈਸਕ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : Ashok Kumar Interesting Facts: ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਸੁਪਰਸਟਾਰ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਕੌਣ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦਾ? 13 ਅਕਤੂਬਰ 1911 ਨੂੰ ਭਾਗਲਪੁਰ, ਬਿਹਾਰ ‘ਚ ਜਨਮੇ ਅਸ਼ੋਕ ਦਾ ਅਸਲੀ ਨਾਮ ਕੁਮੁਦਲਾਲ ਗਾਂਗੁਲੀ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਦਾਦਾਮੁਨੀ (ਵੱਡਾ ਭਰਾ) ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਖੰਡਵਾ ‘ਚ ਪਾਲਣ-ਪੋਸ਼ਣ ਹੋਇਆ। ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ‘ਚ ਆਉਣ ਦੀ ਕਹਾਣੀ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ।
ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕੁੰਜਲਾਲ ਗਾਂਗੁਲੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਵਕੀਲ ਸਨ। ਮਾਤਾ ਗੌਰੀ ਦੇਵੀ ਵੀ ਇਕ ਅਮੀਰ ਬੰਗਾਲੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸਨ। ਅਸ਼ੋਕ ਨੇ ਪ੍ਰੈਜ਼ੀਡੈਂਸੀ ਕਾਲਜ ਆਫ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਕਲਕੱਤਾ ਤੋਂ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਮਨ ਹਮੇਸ਼ਾ ਫ਼ਿਲਮਾਂ ‘ਚ ਲੱਗਾ ਰਹਿੰਦਾ। ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਤੋਂ ਸਿਨੇਮਾ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਬਤੌਰ ਅਦਾਕਾਰ ਨਹੀਂ, ਸਗੋਂ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ। ਜੀ ਹਾਂ, ਅਦਾਕਾਰੀ ਵਿੱਚ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਇਕ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਖਿੱਚ ਲਿਆਈ।਼
ਲੈਬ ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਤੋਂ ਇੰਝ ਬਣੇ ਸੀ ਅਦਾਕਾਰ
ਜਦੋਂ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਸਿਨੇਮਾ ਜਗਤ ‘ਚ ਆਪਣੀ ਪਛਾਣ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਖੰਡਵਾ ਤੋਂ ਮੁੰਬਈ ਆਏ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਰਾਏ ਨਾਲ ਹੋਈ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਤੋਂ ਇੰਨੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੀਰੋ ਬਣਨ ਦੀ ਸਲਾਹ ਦਿੱਤੀ। ਪਰ ਅਸ਼ੋਕ ਨੇ ਹਾਮੀ ਨਹੀਂ ਭਰੀ ਤੇ ਲੈਬ ਅਸਿਸਟੈਂਟ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੀ ਇੱਛਾ ਪ੍ਰਗਟਾਈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੌਂਬੇ ਟਾਕੀਜ਼ ‘ਚ ਇਕ ਲੈਬ ਸਹਾਇਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਤੇ ਇਕ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ ਇਕ ਦਿਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮਤ ਨੇ ਖੂਬਸੂਰਤ ਮੋੜ ਲਿਆ ਤੇ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦਾ ਚਮਕਦਾ ਸਿਤਾਰਾ ਬਣ ਗਏ।
ਦਰਅਸਲ ਬਾਂਬੇ ਟੌਕੀਜ਼ ਦੇ ਮਾਲਕ ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਰਾਏ ਫਿਲਮ ਜੀਵਨ ਨਈਆ ਬਣਾ ਰਹੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦੇਵਿਕਾ ਰਾਣੀ ਤੇ ਨਜ਼ਮ-ਉਲ-ਹੁਸੈਨ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਅ ਰਹੇ ਸਨ। ਅਚਾਨਕ ਨਜ਼ਮ ਇਸ ਫਿਲਮ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਹੋ ਗਏ। ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਦੇਵਿਕਾ ਰਾਣੀ ਨਾਲ ਫਰਾਰ ਹੋ ਗਏ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਬਾਅਦ ‘ਚ ਦੇਵਿਕਾ ਵਾਪਸ ਆ ਗਈ। ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਨੂੰ ਇਕ ਨਵੇਂ ਚਿਹਰੇ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਸੀ, ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੀ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨ ਹਾਊਸ ‘ਚ ਇਕ ਲੈਬ ਅਸਿਸਟੈਂਟ (ਅਸ਼ੋਕ) ‘ਚ ਮਿਲਿਆ। ਫਿਰ ਕੀ ਸੀ, ਹਿਮਾਂਸ਼ੂ ਨੇ ਅਸ਼ੋਕ ਨੂੰ ਮਨਾ ਲਿਆ ਤੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਐਕਟਿੰਗ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਜਾਦੂ ਚਲਾਇਆ ਕਿ ਉਹ ਸਦਾਬਹਾਰ ਹੋ ਗਿਆ।
ਐਕਟਿੰਗ ਦੇ ਚੱਕਰ ‘ਚ ਟੁੱਟਿਆ ਵਿਆਹ
ਜਿਸ ਸਮੇਂ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਕਦਮ ਰੱਖਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਸਮੇਂ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦਾ ਕਿੱਤਾ ਬਦਨਾਮ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਅਦਾਕਾਰ ਨੇ ਅਦਾਕਾਰੀ ‘ਚ ਕਦਮ ਰੱਖਿਆ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਟੁੱਟ ਗਿਆ। ਦਰਅਸਲ ਮੁੰਬਈ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੰਗਣੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਜਿਵੇਂ ਹੀ ਉਸਨੇ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਆਹ ਟੁੱਟ ਗਿਆ।
ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਖੁਦ ਇਕ ਵਾਰ ਰੈਡਿਫ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ‘ਚ ਇਸ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ, ‘ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ‘ਚ ਅਦਾਕਾਰੀ ਬਦਨਾਮ ਸੀ। ਕਾਲ ਗਰਲਜ਼ ਹੀਰੋਇਨ ਬਣ ਗਈਆਂ ਤੇ ਦਲਾਲ ਹੀਰੋ ਬਣ ਗਏ। ਇਸ ਲਈ ਕਿਸੇ ਨੇ ਵੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਸੋਚਿਆ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮੈਂ। ਪਰਿਵਾਰ ਇਸ ਦਾ ਸਖ਼ਤ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਇਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਕਾਫੀ ਹੰਗਾਮਾ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਖਬਰ ਮੇਰੇ ਘਰ ਖੰਡਵਾ ਪਹੁੰਚ ਗਈ ਤੇ ਮੇਰਾ ਵਿਆਹ ਟੁੱਟ ਗਿਆ।
ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਕਿਸ਼ੋਰ ਕੁਮਾਰ ਨਾਲ ਸੀ ਗਹਿਰਾ ਰਿਸ਼ਤਾ
ਕੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਮਸ਼ਹੂਰ ਗਾਇਕ ਤੇ ਅਦਾਕਾਰ ਕਿਸ਼ੋਰ ਕੁਮਾਰ ਨਾਲ ਖਾਸ ਰਿਸ਼ਤਾ ਸੀ। ਦੋਵੇਂ ਸੱਚੇ ਭਰਾ ਸਨ। ਅਸ਼ੋਕ ਦਾ ਇਕ ਹੋਰ ਭਰਾ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਂ ਅਨੂਪ ਕੁਮਾਰ ਸੀ। ਉਹ ਇਕ ਅਦਾਕਾਰ ਵੀ ਸੀ। ਤਿੰਨਾਂ ਨੇ ‘ਚਲਤੀ ਕਾ ਨਾਮ ਗਾਖੀ’ ਅਤੇ ‘ਬੜਤੀ ਕਾ ਨਾਮ ਦਾੜ੍ਹੀ’ ਵਰਗੀਆਂ ਫਿਲਮਾਂ ‘ਚ ਇਕੱਠੇ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਵੀ ਇਹ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਫਿਲਮਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।
ਕਿਉਂ ਜਨਮ ਦਿਨ ਨਹੀਂ ਮਨਾਉਂਦੇ ਸੀ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ?
ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਹਰ ਸਾਲ 13 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਜਨਮ ਦਿਨ ਮਨਾਉਂਦੇ ਸੀ ਪਰ 13 ਅਕਤੂਬਰ 1987 ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣਾ ਜਨਮ ਦਿਨ ਮਨਾਉਣਾ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਛੋਟਾ ਭਰਾ ਕਿਸ਼ੋਰ ਕੁਮਾਰ ਸੀ। ਦਰਅਸਲ, ਇਸ ਤਰੀਕ ਨੂੰ ਕਿਸ਼ੋਰ ਕੁਮਾਰ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਤੇ ਫਿਰ ਅਦਾਕਾਰ ਨੇ ਕਦੇ ਆਪਣਾ ਜਨਮਦਿਨ ਨਹੀਂ ਮਨਾਇਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਪਿਆਰ ਕਰਦੇ ਸੀ।
ਸਹਿ-ਅਭਿਨੇਤਰੀਆਂ ਨਾਲ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ ਅਫੇਅਰ
ਫਿਲਮੀ ਦੁਨੀਆ ‘ਚ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਦੇ ਸਹਿ-ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਅਫੇਅਰ ਦੀਆਂ ਚਰਚਾਵਾਂ ਅਕਸਰ ਸੁਰਖੀਆਂ ‘ਚ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਨਾਂ ਕਦੇ ਕਿਸੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ ਜੁੜਿਆ। ਉਹ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਸ਼ੋਭਾ ਦੇਵੀ ਪ੍ਰਤੀ ਹਮੇਸ਼ਾ ਈਮਾਨਦਾਰ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਨਾਲ ਕਦੇ ਧੋਖਾ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ, ਪਰ ਉਹ ਦੂਸਰੀਆਂ ਅਦਾਕਾਰਾਂ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੋਏ ਹਨ।
Leharan Retro YouTube ਚੈਨਲ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ‘ਚ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਸੰਤ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਦੌਰਾਨ ਉਹ ਮਹਿਲਾ ਸਹਿ-ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵੱਲ ਆਕਰਸ਼ਿਤ ਹੋਏ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਆਪਣੀ ਹੱਦ ਨੂੰ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲੇ। ਜਦੋਂ ਵੀ ਕੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਲਈ ਕਹਿੰਦਾ ਸੀ, ਉਹ ਹਮੇਸ਼ਾ ਟਾਲ ਦਿੰਦੇ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਦੇ ਵੀ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਨਹੀਂ ਵਧਾਇਆ।
ਪਹਿਲੀ ਬਲਾਕਬਸਟਰ ਫਿਲਮ
ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਐਂਟੀ-ਹੀਰੋ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। 1943 ‘ਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਫਿਲਮ ‘ਕਿਸਮਤ’ ਇੰਡਸਟਰੀ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਬਲਾਕਬਸਟਰ ਫਿਲਮ ਸੀ। ਖਬਰਾਂ ਮੁਤਾਬਕ ਇਸ ਫਿਲਮ ਨੇ ਉਸ ਸਮੇਂ ਬਾਕਸ ਆਫਿਸ ‘ਤੇ 1 ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦਾ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕੀਤਾ ਸੀ।
ਟੀਵੀ ਦੇ ਸੂਤਰਧਾਰ ਬਣੇ ਸੀ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ
ਫਿਲਮਾਂ ‘ਚ ਹੀਰੋ ਅਤੇ ਵਿਲੇਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾ ਕੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੋਏ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਅਲਾਂ ‘ਚ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਟੀਵੀ ਸੀਰੀਅਲ ‘ਹਮ ਲੋਗ’ ਦੇ ਕਹਾਣੀਕਾਰ ਬਣੇ। ਐਪੀਸੋਡ ਦੇ ਅੰਤ ‘ਚ ਲੋਕ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਦਾ ਗਿਆਨ ਸੁਣਨ ਲਈ ਉਤਾਵਲੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ।
ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਕਈ ਐਵਾਰਡ ਮਿਲੇ
ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਨੂੰ ਮਿਲੇ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਸੀ। ਫਿਲਮਾਂ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਟੀਵੀ ਤਕ ਆਪਣੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਦਾ ਸਬੂਤ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ‘ਦਾਦਾਮੁਨੀ’ ਨੇ ਦਾਦਾ ਸਾਹਿਬ ਫਾਲਕੇ ਅਵਾਰਡ (1988), ਪਦਮ ਭੂਸ਼ਣ (1998), ਸਰਵੋਤਮ ਅਦਾਕਾਰ ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਅਵਾਰਡ (1962), ਫਿਲਮਫੇਅਰ ਤੇ ਸਟਾਰ ਸਕ੍ਰੀਨ ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਅਚੀਵਮੈਂਟ ਵਰਗੇ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤੇ।
ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਦੀਆਂ ਬਿਹਤਰੀਨ ਫਿਲਮਾਂ
ਕਿਸਮਤ
ਪਾਕੀਜ਼ਾ
ਕਾਨੂੰਨ
ਚਲਤੀ ਕਾ ਨਾਮ ਗਾੜੀ
ਛੋਟੀ ਸੀ ਬਾਤ
ਗ੍ਰਹਿਸਥੀ
ਬੰਦਿਨੀ
ਅਸੀਸ
ਮਹਿਲ
ਅਛੂਤ ਕੰਨਿਆ
ਹਾਵੜਾ ਬ੍ਰਿਜ
ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਿਤਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਸੁਪਰਸਟਾਰ ਬਣਾਇਆ
ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਨੇ ਖੁਦ ਆਪਣੀ ਅਦਾਕਾਰੀ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਦਿਲਾਂ ‘ਤੇ ਰਾਜ ਕੀਤਾ ਪਰ ਆਪਣੀ ਵਿਲੱਖਣ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਨਾਲ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਸਿਨੇਮਾ ਨੂੰ ਕਈ ਸੁਪਰਸਟਾਰ ਵੀ ਦਿੱਤੇ। ਇਹ ਅਸ਼ੋਕ ਕੁਮਾਰ ਹੀ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਦੇਵ ਆਨੰਦ, ਪ੍ਰਾਣ, ਮਧੂਬਾਲਾ, ਰਿਸ਼ੀਕੇਸ਼ ਮੁਖਰਜੀ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਲਤਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਤਕ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਟਾਰਡਮ ਦੀ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ।
