ਜਾਗਰਣ ਬਿਊਰੋ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਕੀ ਚੀਨ ਨਵੇਂ ਸਾਲ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਆਪਣੇ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਗੰਭੀਰ ਅਤੇ ਵਿਵਹਾਰਕ ਰਵੱਈਆ ਅਪਣਾਉਣ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ? ਇਹ ਸਵਾਲ ਇਸ ਲਈ ਉਠਿਆ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਚੀਨੀ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਮੁਖ ਪੱਤਰ ਮੰਨੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਅਖ਼ਬਾਰ ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਦੇ ਤਾਜ਼ਾ ਅੰਕ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਨਰਿੰਦਰ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਤਰੱਕੀ, ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਤਾਲਮੇਲ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੂਟਨੀਤੀ ਦੀ ਭਰਪੂਰ ਸ਼ਲਾਘਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਆਮ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਹਰ ਨੀਤੀ ਅਤੇ ਤਰੱਕੀ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਤੀਕੂਲ ਟਿੱਪਣੀਆਂ ਕਰਨ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਾਲ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ‘ਚ ਫੁਟਾਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਸੈਂਟਰ ਫਾਰ ਸਾਊਥ ਏਸ਼ੀਅਨ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਦੇ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਚਾਂਗ ਚਿਆਤੁੰਗ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੇ ਗਏ ਇਸ ਲੇਖ ਦੇ ਕਈ ਅਰਥ ਕੱਢੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। . ਹਨ. ਇਸ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ‘ਚ ਭਾਰੀ ਗਿਰਾਵਟ ਨਾਲ ਵੀ ਜੋੜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਲੇਖ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਹਰ ਮੋਰਚੇ ‘ਤੇ ਦਿਖਾਏ ਗਏ ਭਰੋਸੇ ਨੂੰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਪਿਛਲੇ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਕਮਾਲ ਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
‘ਭਾਰਤ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਹੋਇਆ ਮਜ਼ਬੂਤ’
ਭਾਰਤ ਦਾ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਮਜ਼ਬੂਤ ਰਿਹਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਸ਼ਾਸਨ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰਾਂ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਚੱਲ ਰਹੇ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਕੋਈ ਜ਼ਿਕਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਪਰ ਵਪਾਰਕ ਸਬੰਧਾਂ ‘ਚ ਆਏ ਬਦਲਾਅ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਕਾਰੋਬਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਧਦੇ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਜ਼ਰੂਰ ਹੈ। ਇਸ ‘ਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਜਦੋਂ ਚੀਨ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿਚਾਲੇ ਵਪਾਰਕ ਅਸੰਤੁਲਨ ‘ਤੇ ਚਰਚਾ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਤੀਨਿਧੀ ਚੀਨ ਵਲੋਂ ਵਪਾਰ ਅਸੰਤੁਲਨ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਚੁੱਕੇ ਗਏ ਕਦਮਾਂ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦੇ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਬਰਾਮਦ ਵਧਾਉਣ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ੋਰ ਦੇਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
‘ਭਾਰਤ ਰਣਨੀਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਭਰੋਸੇਮੰਦ’
ਲੇਖਕ ਨੇ ਵਿਦੇਸ਼ ਮੰਤਰੀ ਐਸ ਜੈਸ਼ੰਕਰ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਕਲਪ ਨੂੰ ਪ੍ਰਵਚਨ ਦੇਣ ਅਤੇ ਭਾਜਪਾ ਦੀ ਤਰਫੋਂ ਭਾਰਤੀ ਪਰੰਪਰਾ ਦੇ ਨਾਲ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਨ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਵੀ ਸਾਕਾਰਾਤਮਕ ਰਵੱਈਏ ਨਾਲ ਉਠਾਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਰਣਨੀਤਕ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨੂੰ ਇਹਨਾਂ ਸੰਕਲਪਾਂ ਪਿੱਛੇ ਇੱਕ ਕਾਰਕ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਲੇਖਕ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਤੇਜ਼ ਆਰਥਿਕ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਰਣਨੀਤਕ ਭਰੋਸੇ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੈ ਅਤੇ ‘ਇੰਡੀਆ ਡਿਸਕੋਰਸ’ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਵਧੇਰੇ ਸਰਗਰਮ ਹੈ। ਲੇਖਕ ਟਿੱਪਣੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ “ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪੈਮਾਨੇ ‘ਤੇ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਪੱਛਮ ਨਾਲ ਇੱਕ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਸਹਿਮਤੀ ਬਣਾਉਣ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ, ਹੁਣ ਇਹ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਵਿੱਚ ‘ਭਾਰਤੀ ਵਿਲੱਖਣਤਾ’ ‘ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
ਪੀਐਮ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਅਪਣਾਈ ਗਈ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦੀ ਕੀਤੀ ਸ਼ਲਾਘਾ
ਵਰਤਮਾਨ ਵਿੱਚ, ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਰਾਜਨੀਤੀ ਦੀਆਂ ਭਾਰਤੀ ਜੜ੍ਹਾਂ ‘ਤੇ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜ਼ੋਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।” ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਤਬਦੀਲੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਬਸਤੀਵਾਦੀ ਪਰਛਾਵੇਂ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਆਉਣ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਦਾਅਵਾ ਕਰਨ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਲੇਖ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮੋਦੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਅਪਣਾਈ ਗਈ ਰਣਨੀਤਕ ਵਿਦੇਸ਼ ਨੀਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ, ਜਾਪਾਨ ਅਤੇ ਰੂਸ ਵਰਗੀਆਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਾਲਮੇਲ ਦੀ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜਿਆ
ਰੂਸ-ਯੂਕਰੇਨ ਵਿਵਾਦ ਦੇ ਮੁੱਦੇ ‘ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਕੂਟਨੀਤੀ ‘ਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧਿਆਨ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ‘ਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਪੱਛਮੀ ਦੇਸ਼ਾਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਕੇ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨਾਲ ਜੋੜ ਲਿਆ ਹੈ। ਗਲੋਬਲ ਟਾਈਮਜ਼ ਅੱਗੇ ਲਿਖਦਾ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਸ਼ਕਤੀ ਮੰਨਿਆ ਹੈ। ਪਰ ਪਿਛਲੇ ਦਸ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਨੇ ਆਪਣੀ ਨੀਤੀ ਬਦਲ ਲਈ ਹੈ। ਹੁਣ ਭਾਰਤ ਬਹੁ-ਸਹਿਯੋਗ ਦੀ ਨੀਤੀ ‘ਤੇ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਨਾ ਕਿ ਬਹੁ-ਸੰਤੁਲਨ ‘ਤੇ। ਹੁਣ ਇਹ ਬਹੁ-ਧਰੁਵੀ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਧਰੁਵ ਬਣਨ ਦੀ ਰਣਨੀਤੀ ‘ਤੇ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਹੁਣ ਸਪੱਸ਼ਟ ਤੌਰ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਸ਼ਕਤੀ ਰਣਨੀਤੀ ਵੱਲ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ।
